0
9789750251795
365303
Borca Aykırılık, Dönme ve Fesih
Borca Aykırılık, Dönme ve Fesih
185.00

"Meydana gelen zararlı sonucun, gerçekleşen olaydan doğabildiği ihtimâlinden hareketle, zarar verenin sorumluluk payının tespitine gidilmektedir. Olay ile doğan zarar arasında kurulan uygun illiyet bağı gereğince, meydana gelen olayın veya kişinin davranışının, zararlı sonucun oluşmasındaki payı objektif ölçülere göre belirlenmektedir. Böylece çeşitli olaylar ile doğan sonuç arasındaki ihtimâl ilişkileri araştırılmakta ve hangi davranış veya olayın, zarar verici sonucun doğmasına sebep olduğu incelenmektedir.

Zararın giderilmesi yöntemlerine başvurmak için, gerçekleşen zararın, zarar gören kişinin şahıs varlığında veya malvarlığında etki yaratmış olması gerekmektedir. Kişinin malvarlığı, oluşan zarar nedeniyle bir kayba uğramış olmakta ve zararı giderme yöntemleri, söz konusu azalan değeri, eksilen değer oranında gidermeyi amaçlamaktadır. Zararın tazmin edilerek giderilmesi ile; zarar görenin mal¬varlığında meydana gelen eksilmenin, zarar öncesi hâline getirilerek, eski düzenin yeniden sağlanabilmesi amaçlanmaktadır.

Tazminat yöntemleri arasında; kişinin beden bütünlüğüne verilen zararların giderilmesi gibi, malvarlığına verilen zararların giderilmesi de konu olmaktadır. Zararın giderilmesinin çeşitli yöntemleri arasında; hukukî sorumluluk kapsamında zararın giderimi ve sigorta tazminatları ve tabii âfetler veya diğer olağanüstü durumlarda devletin müdahalesi gelmektedir.

Olayın meydana getirdiği katastrofik zarar karşısında, bu yöntemlerin hepsine birlikte veya ayrı ayrı başvurmak gerekmektedir. Eser tüm bu hususları ayrıntıları ile okuyucuya sunmaktadır." (Tanıtım Yazısı)

Konu Başlıkları

  • Borç Kavramı ve Özellikleri
  • Fiilî İlişkilerden Doğan Borçlar
  • Edim Borçlarından Bağımsız Borç İlişkileri
  • Sözleşmeye Dayalı Şartlı Edim Borçları
  • Sözleşmeden Doğan Borçlar
  • Borca Aykırılık Hâllerinden Doğan Sorumluluğun Akdî ve Haksız Fiil Sorumluluğu Yönünden Karşılaştırılması



İçindekiler
Yedinci Baskıya Önsöz  9
Altıncı Baskıya Önsöz  11
Beşinci Baskıya Önsöz  13
Dördüncü Baskıya Önsöz  19
Üçüncü Baskıya Önsöz  21
Önsöz  25
Kısaltmalar  49
Giriş  53
Birinci Bölüm
FARKLI İLİŞKİLERDEN DOĞAN BORÇLARIN
ÇEŞİTLERİ VE HUKUKÎ NİTELİKLERİ
§ 1. BORÇ KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ  57
I. BORÇ İLİŞKİSİNİN GENEL ÇİZGİLERİ  57
1. Alacak/Borç İlişkisi Etkenlerinin Nitelikleri  57
A. Sübjektif Niteliği  58
B. Nisbî Niteliği  58
C. Tasarruf Yetkisi Sağlama Niteliği  59
2. Alacağın Konusu: Edim  59
II. BORÇ KAYNAKLARI  60
1. Kanundaki Sınıflandırma  61
2. Borcu Meydana Getiren İlişkilerin Türüne Göre Sınıflandırma  63
A. Normal İlişkilerden Doğan Borçlar  64
a. Hukukî İşlemler  65
aa. Sözleşmeler  67
bb. Tek Taraflı Borçlanma Vaâdleri  68
b. Hukukî İşlem Benzeri İlişkiler  71
aa. Vekâletsiz İşgörme  71
bb. Zarurî Sebepler  72
cc. Fiilî Sözleşme İlişkileri  73
c. Belli Bir Topluluğa Karşı Varolan Bağımlılıktan Doğan İlişkiler  73
aa. Üyeler ile Topluluk Arasındaki İlişkiler  74
bb. Üyeler Arasındaki İlişkiler  74
B. Çarpık İlişkilerden Doğan Borçlar  74
a. Zararın Giderimini Gerektiren Fiiller  74
aa. Haksız Fiiller  75
bb. Kusursuz Sorumluluk Yaratan Fiil ve Davranışlar  75
cc. Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranışlar  77
dd. Borcun Hiç veya Gereği Gibi İfa Edilmemesi  81
aaa. Satılan Şeyin Taşıdığı Ayıbın, Hileli Bir Davranış ile Alıcıdan veya İş Sahibinden Saklanması  86
i. Satıcının veya Müteahhidin Hileli Davranışının Mahiyeti  87
ii. Ayıbın Hile ile Gizlendiği Sonucuna Ulaşılabilmenin Şartı  88
iii. Müteahhidin Kasden Sakladığı Ayıplar  89
iv. Satıcı, Satılanın Ayıbını Alıcıdan Hile ile Gizlemesi  90
v. İlgili Zamanaşımı Süreleri  91
bbb. Yalan Beyanlara Dayalı Açıklamaların, Hukuka Aykırılık Teşkil Etmesi  92
ccc. Yanlış Beyan ile, Yalan Beyan Arasındaki Farklılık  93
ddd. Kanunkoyucunun, Ayıbın Hile ile Gizlenmesi Karşısında Başvurduğu Düzenlemeler  93
eee. Muhatabı Aldatmaya Dönük Bir Hile ile Gizleme  96
b. Sebepsiz İktisaptan Doğan Borçlar  96
§ 2. FİİLÎ İLİŞKİLERDEN DOĞAN BORÇLAR  97
I. SOSYAL İLİŞKİLERDEN DOĞAN BORÇLAR  99
II. ŞAHIS BİRLİĞİ İLİŞKİLERİNDEN VEYA KATILMADAN DOĞAN BORÇLAR  103
III. TİPİK SOSYAL DAVRANIŞTAN DOĞAN BORÇLAR  106
§ 3. EDİM BORÇLARINDAN BAĞIMSIZ BORÇ İLİŞKİLERİ  108
I. EDİME YAKINLIĞI DOLAYISI İLE ZARARA UĞRAYANLARA KARŞI MEYDANA GELEN SORUMLULUĞUN HUKUKÎ NİTELİĞİ  111
1. Tazminat Talep Etme Hakkını Sınırlayan Hukukî İlkeler  111
A. Haksız Fiil Sorumluluğu Açısından  113
a. Genel İlkeye Getirilen İstisna  115
b. Akdî Sorumluluk ile Haksız Fiil Sorumluluğunun Yarışması  119
B. Akdî Sorumluluk Açısından  121
a. Hukukî Menfaatin Yer Değiştirmesi Teorisi  122
aa. Vasıtalı Temsil  123
bb. Hasarın Üçüncü Kişiye Geçtiği Durumlar  124
cc. Üçüncü Şahsa Ait Bir Şeyin Zilyedliğinin Devredildiği Sözleşmeler  125
dd. Zincirleme Sözleşmeler  126
b. Üçüncü Şahsı Koruyucu Etkili Sözleşme  127
aa. Üçüncü Şahıs Lehine Şart Müessesesine Başvurmak İmkânı  132
bb. Diğer Hâller  133
2. Üçüncü Şahsın Zararının Giderilmesine İlişkin Yöntemler  134
A. Tazminat Kapsamının Belirlenmesi  135
a. Tazminat Miktarının, Zarara Uğrayan Şeyin Objektif Değerine Göre Tâyin Edilmesi Gereğine İlişkin Görüş  135
b. Tazminat Miktarının, Olağan Ölçüler İçinde Kalan Rizikoya Göre Tâyin Edilmesi Gereğine İlişkin Görüş  135
c. Üçüncü Şahsın Hukukî Menfaatinin, Sözleşmenin Kurulması Sırasında Belli Olması Gereğine İlişkin Görüş  135
d. Üçüncü Şahsın Hukukî Menfaatinin, Sözleşmenin Kurulması Sırasında Bilinmesine İhtiyaç Bulunmadığına İlişkin Görüş  136
B. Zararın Giderimini Talep Etmeye Yetkili Olan Kimseler  136
a. Uygun İlliyet Kuralının, Sorumluluğun Sınırlandırılmasındaki Yetersizliği  137
b. Hukuka Aykırılık Bağı  138
aa. Hukuka Aykırılık Bağının Geniş Kapsamlı Görünümü  141
bb. Hukuka Aykırılık Bağının Dar Kapsamlı Görünümü  141
cc. Hukuka Aykırılık Bağının, Haksız Fil Sorumluluğunu ve Akdî Sorumluluğu Sınırlandırması  141
C. Tazminat Talebinin, Zarar Gören Üçüncü Şahsa Doğrudan Tanınması  142
a. Zararın Hangi Şartlar Altında Giderilebileceğinin Tespiti  143
b. Edime Yakınlığı Dolayısı ile Zarar Gören Üçüncü Şahıslar  144
c. Çözümün Akdî Sorumlulukta Bulunması  144
aa. Zarargören Üçüncü Şahsın, Borçlunun Kusurunu İspatlamak Durumunda Olmaması  145
bb. Sorumsuzluk Şartının, Akdî Sorumluluk ile Çözüm Yoluna Getirdiği Olumsuzluklar  146
cc. Zamanaşımı Konusunda Yetersizlikler ve Sorunun Akdî Sorumluluk Kapsamının, Sözleşmeye Taraf Olamayan Üçüncü Şahısları da İçine Alacak Biçimde Genişletilmesi ile Sağlanması  147
dd. Diğer Görüşler  148
II. SÖZLEŞME ÖNGÖRÜŞMELERİNE GİRİŞMEKTEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ  149
1. Hukukî İşleme Bağlayan Teoriler  153
A. Sözleşme Görüşü  153
a. Kurulacak Sözleşme Görüşü (Amaç Sözleşme Teorisi)  153
b. Örtülü Sözleşme Görüşü  156
c. Sözleşme Öngörüşmelerinden Doğan Sorumluluğa, Karma Bir Nitelik Veren Seçmeci Görüş  157
aa. Haksız Fiil Kavramının, Hukuk Sistemimizde Geniş Kapsamlı Olmasının Yararları  158
bb. Geniş Kapsamlı Haksız Fiil Kavramı Vasıtası ile Dürüstlük Kurallarının İhlâl Edilmesinin, Hukuka Aykırılığı Tespit Etmekte Yeterli Olması  160
cc. Sözleşme Öncesi Borçlarının, Davranış Yan Borçlarından Kaynaklanması  161
B. Tek Taraflı Hukukî İşlem Görüşü (Giriş Teorisi)  162
2. Haksız Fiile Bağlayan Teoriler  163
A. Genel Çizgileri  163
a. Kimseye Zarar Vermeme, Davranışlarda Gerekli Özeni Gösterme ve Güveni Sarsmama Yükümlülüğü  164
b. Sözleşme Öncesi Olayları  165
B. Görüşün, Kurulan Sosyal İlişki Teorisi Karşısında Beliren Yetersizlikleri  165
a. Culpa in Contrahendo’nun, Sözleşmenin Hazırlanması ve Kurulması Safhalarının Ötesine Geçen Konumu  165
b. Öngörüşmelere Taraf Olanların Uğradığı Zararı Gidermeye Yönelik Culpa in Contrahendo Sorumluluğu  166
3. Sözleşme Benzeri Bir İlişkiye Bağlayan Teoriler  167
A. Kanundan Doğan Borç İlişkisi  168
a. Kanundan Doğan Borç Teorisinin Yetersizlikleri  170
b. Haksız Fiil ve Akdî Sorumluluğun Telâhuku  170
c. Genel Davranış Borcunun, Gerçek Bir Kanunî Borç İlişkisine Dönüşmesi  172
d. Sözleşme Öncesinin Kendine Özgü Yapısı ve İlişkinin Bireyselliği Nedeniyle Akdî Niteliği  173
e. Varsayıma Dayanan Bir Sözleşme İlişkisi Yerine, Kanundan Doğan Borç İlişkisinin Benimsenmesi Gereği  174
B. Özen Borcunun Yerine Getirilmeyişi  174
a. Dürüstlük İlkesinin, Öngörüşmeleden Doğan Sorumluluğun Kaynağı Olması  175
b. İfa Edilmeyen Öngörüşmeler Borcunun, Henüz Kurulmamış Olan Sözleşme Borcundan Farklılığı  175
4. Öngörüşmelerden Doğan Borcun Yerine Getirilmemesinin Sonuçları  176
A. Kanundan Doğan Bir Borcun İfa Edilmemesi  176
a. Sözleşmeden veya Kanundan Doğan, Her Türlü Borcun İfa Edilmemesi Sorununa Çözüm  177
b. Borç İlişkisinin Kurulmasına Değil, İfa Edilmemesine İlişkin Kuralların Uygulanması  177
B. Sonuçları  178
a. Öngörüşme Fiil ve İşlemlerinin Bağımsızlığı  178
aa. Genel Nitelikteki Bir Ödevin İhlâlinden Doğan, Haksız Fiil Sorumluluğu  179
bb. Öngörüşmelerin, Genel Nitelikteki Davranış Yan Borcu Olma Niteliği  179
b. Öngörüşmelerden Doğan Haksız Fiil Unsurları  180
aa. Fiil veya Çekinme  180
bb. Hukuka Aykırılık  181
aaa. Kanunun veya Hukukun Temel İlkelerinin İhlâl Edilmesi  182
bbb. Bir Hakkın İhlâl Edilmesi  183
ccc. Ahlâk Kurallarının İhlâl Edilmesi  183
cc. Zarar  183
dd. Uygun İlliyet Bağı  184
ee. Kusur  184
III. MESLEKÎ UZMANLIĞI GEREKTİREN İŞLERDE, ÖZEN BORCUNUN TARZI VE KAPSAMI  185
1. Avukatların Özen Borcu  185
2. Mimarların Özen Borcu  186
3. Hekimlerin Özen Borcu  188
A. Hasta ile Hekim ve Hastane Arasında Kurulan Hukukî İlişkinin Genel Görüntüsü ve Yönü  192
a. Hasta ile Hekim Arasında Kurulan Hukukî İlişkinin Niteliği  193
b. Hekimin, Kendi Kusurundan Doğan Sorumluluğu  195
B. Mahkemelerde Görülen Tıbbî Konulu Dâvalar  196
a. Mahkemelerde Görülen Tıp Konulu Dâvalarının İlk Amacı Kapsamında, Zarargörenin Zararının Olabildiğince Giderilmesi  196
b. Mahkemelerde Görülen Tıp Konulu Dâvalarının İkinci Amacı Kapsamında, Tıpta Yanlış Uygulama veya Beceri Eksikliğine Dayalı Uygulamaların Tekrarının Engellenmesi  196
C. Hekimin, Başkasının Fiilinden Doğan Sorumluluğu  197
D. Hekimin Müdahalesinde Kullandığı Araç, Gereç ve Ürünlerden Doğan Sorumluluğu  197
a. Güvenli Ürün  198
b. Tehlikeli Ürün  198
c. Çocuk Fizyolojisinin Gereksinimleri  199
d. Hastaya Sağlanan Kan Ürünleri  200
e. Dâvalının Kusursuzluğunu İleri Sürmesi Mümkün Olmadığından, Kazanılan Dâva  200
f. Hâkimin, Manevî Tazminatın Miktarını Tâyin Etmesinde Yöntem  202
E. Tıpta Yanlış Uygulama ve Tıpta İstenilmeyen Sonuç  204
a. Hekimin Tedavi Sırasında Standart Uygulamayı Yapmaması, Beceri Eksikliği veya Hastaya Tedavi Vermemesi ile Meydana Gelen Zarar / Malpractice  205
b. Hekimin, Tecrübesi ve Uzmanlığının Dışında Bir Diğer Alt Uzmanlık Alanında Müdahaleye Girişmesi  205
c. Sağlık Personelinin ve Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının, Zorunlu Meslekî Mâlî Sorumluluk Sigortası Yaptırmaları Gereği  206
d. Maddî Olguların Saptanmasına İlişkin Ceza Mahkemesi Kararlarının, Hukuk Hâkimi Yönünden Bağlayıcılığı  208
e. Tıbbî Uygulama Sırasında, Öngörülemeyen Bilgi veya Beceri Eksikliği Sonucu Oluşan Zarar / Complication  209
F. Akdî Sorumluluk Etkenlerinin Ayrı Ayrı Tespiti  211
a. Dâvalı Hastane ve Hekim Açısından  212
b. Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi Kapsamında  212
c. Hekimlik Sözleşmesi İlâveli, Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi Kapsamında  213
d. Hastane Başhekimi ve Müdahalede Bulunan Hekim Açısından  213
e. Hekimin Sadakat ve Özen Gösterme Borcu  214
aa. Sadakat Borcu  215
aaa. Gizli Bilgi (Information Confidentielle)  216
bbb. Açıklamanın, Kişinin Menfaatinin Üzerindeki Toplum Menfaatine Uygunluğu  216
bb. Özen Gösterme Borcu  217
aaa. Hastayı Aydınlatma Borcu  218
bbb. Teşhis Koyma Konusunda, Özen Yükümlülüğü  219
cc. Dâvalıların Kusurlarının, Dâvacı Tarafından İspatlanması Gereğinin Bulunmaması  220
dd. Sözleşmenin İhlâl Edilmesi ile, Hastanın Uğradığı Zararlar Arasında Uygun İlliyet Bağı  220
ee. Hastaların, Önceden Öngörülemeyen Durumlar Hakkında Bilinçlendirilmeleri  220
4. Tıbbî Müdahaleden Doğan Hukukî ve İdarî Sorumluluk Türlerinin Yakınlaştırılması  221
A. Hastanın Güvenliğinin Sağlanmasına Dönük Sonuç Borcundan Doğan Sorumluluk  224
a. Hastaya Sağlık Personelinin Kusuru ile Verilen Bedensel veya Ruhsal Bütünlüğe İlişkin Zararlar  225
b. Ağır Kusur Şartı Yerine, Tıbbî Uygulama Kusurunun Tespiti  227
c. Tıbbî Müdahalenin, Yapısı Dolayısıyla Taşıdığı Zarar Verici Bir Riziko ve Kusursuz Sorumluluk Hâli (risque spécial ou exceptionnel)  228
d. Hastanın Aydınlatılması ve Aydınlatılmış Onamının Alınması (consentement éclairé)  229
B. Kamu Sağlık Kurumlarında Kusursuz Sorumluluk Hâllerinin Gelişmesi  231
a. Hastanenin Kusursuz Sorumluluğunun Üç Şartı  232
b. Hastanenin Kusursuz Sorumluluğunun Üç Şartının Sınırlandırılması ve Daraltılması  234
c. Hekimin Hastane Dışında, Özel Sektör Sorumluluğu  235
aa. Sözleşmeden Doğan Sorumluluk Kapsamında Özen Gösterme Yükümlülüğü  235
bb. Hekimin Özen Gösterme Borcuna Eklenen Sonuç Borcu ve Hastanın Güvenliğini Sağlama Borcu  237
C. Koruyucu Tıp ve Hastalık Hâlinde Sağlanan Tıbbî Yardım Çeşitleri ve Uygulayıcı Meslek Gruplarının İşlevi ve Sorumlulukları  237
a. Hekim  239
b. Diş Hekimi  241
c. Eczacı  242
d. Fizyoterapist  243
e. Klinik Psikolog  244
f. Odiolog  245
g. Diyetisyen  245
h. Dil ve Konuşma Terapisti  246
i. Podolog  246
j. Sağlık Fizikçisi  246
k. Hemşire  247
l. Sosyal Hizmet Uzmanı  248
m. Ebe  248
D. Haksız Fiil Sorumluluğu ile Akdî Sorumluluğun Yarışması Hâlinde, Sorumsuzluk Anlaşmasının Etkisi  249
a. Kusurlu Sorumluluk Hâlinde  249
b. Tıbbî Uygulama Sırasında, Öngörülemeyen Bilgi veya Beceri Eksikliği Sonucu Oluşan Zarar / Complication  250
c. Kasd veya Ağır İhmâlin Bulunması  252
d. Hafif İhmâlin Bulunması  252
E. Kusursuz Sorumluluk Hâlinde  253
a. Sağlık Personelinin Sadakat Borcundan Doğan Yükümlülüklerinin Sürekliliğine Karşı, Özen Yükümlülüğünün Müdahale ile Sınırlı Olması  253
b. Sağlık Profesyonelinin Özen Borcu  254
İkinci Bölüm
BORCA AYKIRILIK HÂLLERİNDEN DOĞAN HUKUKÎ SONUÇLAR
§ 4. SÖZLEŞMEYE DAYALI ŞARTLI EDİM BORÇLARI  263
I. TÂLİ BORÇLAR  263
1. Sözleşmenin, Amacına Uygun Surette İfa Edilmesi Gereği  265
2. Yan Borçlara Aykırılığın, Sözleşme İlişkisine Etkisi  266
A. Sözleşmenin Gereği Gibi İfa Edilmediği Def’i  268
a. Cins Borçlarında, Borçlunun İfası ile Ortaya Çıkan Edimin Sonuçları  268
b. Parça Borçlarında, Ayıpsız Bir Edimin İfa Edilmesi  269
aa. Ayıplı Bir İfanın, Geçerli Bir İfa Olarak Kabul Edilebileceği Görüşünün Reddi  270
bb. Tarafların İradelerine Uygun Olmayan İfanın, Ayıplı Sayılması  270
B. İfada Beliren Nitelik Eksiklikleri  272
a. Malın, Maddî, İktisadî ve Hukukî Nitelikleri  272
b. Kötü İfa Hâllerine Karşı, Satıcı ve Alıcı Arasında Akdî Tekeffül  273
aa. Satıcının, Tek Taraflı Bir Hukukî İşlemle Borç Altına Girmesi  273
bb. Satıcının Tasavvur Açıklamasına Karşı, Kanundan Doğan Tekeffül Borcu  274
C. Gereği Gibi Olmayan İfa ile Yanlış İfa Ayırımı  274
a. Parça Borçlarında, Yanlış İfa  275
b. Cins Borçlarında, Yanlış İfa  278
c. Edim Borcunun, Teslim Edilen Şeye İlişkin Olup Olmadığı Kıstası  281
aa. Teslim Edilen Şeyin, Edim Borcunu Karşıladığı ve Ayıplar Taşıdığı Hâller  281
bb. Teslim Edilen Şeyin, Edim Borcunu Karşılamadığı Hâller  282
aaa. Teslim Edilen Şeyin, Sözleşmenin Gerektirdiği şey Olması Hâli  283
bbb. Teslim Edilen Şeyin, Sözleşmenin Gerektirdiği şey Olmaması Hâli  283
3. Ayıba Karşı Tekeffülün, Borç Olma Niteliği  283
A. Satın Alınan Şeyden Beklenen Değer ve Yarar Unsurları  287
B. Sözleşmenin Kuruluş Amacına Etkili, Belli Bir Niteliğinin Taşıdığı Ayıp  288
II. TEMEL BORCUN İFA EDİLEMEMEKLE, TAZMİNAT BORCU NİTELİĞİNİ ALMASI  289
1. Akdin Müsbet İhlâli Nedeniyle Meydana Gelen Sorumluluğun Hukukî Niteliği  289
2. Gereği Gibi İfa Edilmeyen Yan Edim Borçları ile Yan Borçlar  290
3. Tarafların Dürüstlük Kuralına Uyma Borçları  294
§ 5. SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR  296
I. İFA MENFAATİ AMAÇLI BAĞIMSIZ BORÇLAR  297
1. Aslî Edimler  298
A. Teslim Etme Borçları  302
a. Parça Borcu  303
b. Cins Borcu  304
B. Hukukî İşlem Yapma Borçları  305
C. Yapma Borçları  305
D. Yapmama Borçları  306
E. Katlanma Borçları  307
2. Yan Edimler  307
A. Kanundan Doğan Yan Edimler  310
B. Sözleşmeden Doğan Yan Edimler  312
a. Sözleşme Özgürlüğü  312
aa. Sözleşme Yapma Özgürlüğü  313
bb. Sözleşmenin Şeklinde Özgürlük  313
cc. Sözleşmenin Tipinde, Konusunda ve Düzenlenmesinde Özgürlük  313
b. Sözleşme Özgürlüğünün Sınırları  314
aa. Kanunun Sınırlamaları  314
bb. Genel İşlem Şartlarının Etkisi  316
aaa. Genel İşlem Şartları Açısından Tüketicinin Konumu  320
bbb. İşletmeler Eliyle Önceden Hazırlanan Genel İşlem Şartlarının Hukukî Niteliği  323
i. Norm Teorisi  327
ii. Sözleşme Teorisi  328
iii. Muafiyet ve Özel Kuralın, Genel İşlem Şartlarındaki Kuraldan Önce Uygulanması  328
ccc. Genel İşlem Şartlarının Geçerliliği ve Tüketici Açısından Yararları  331
i. Ahlâka Aykırılık Görüşü  337
ii. Gabin Görüşü  338
iii. Sosyal Devlet ve Eşitlik İlkesi Görüşü  340
iv. Dürüstlük İlkesinin Uygulanması Görüşü  340
iv/1. Açık Olmama Kuralı ve Müteşebbis Aleyhine Yorum İlkesi  344
iv/2. Şaşırtıcı ve Alışılmamış Kayıtların Kabul Edilememesi (Olağandışı Kuralların Geçersizliği) İlkesi  345
iv/3. Olayın Özelliklerinden Soyutlanarak Yorum ve Uygunsuz Biçimde Zarar Verici Şartların Geçersizliği İlkesi  346
ddd. Kelepçeleme Sözleşmeleri  349
C. Dürüstlük Kuralından Doğan Yan Edimler  350
a. Dürüstlük Kuralına Uygunluk  350
b. Hukuk Kuralının Taşıdığı Amaç Kıstası  354
aa. Dürüstlük Kuralının, Kanun Hükmünden Doğan Haklara Etkisi  355
bb. Dürüstlük Kuralının, Hukukî İşlemden Doğan Haklara Etkisi  356
c. Dürüstlük Kuralının Uygulanması  357
aa. Dürüstlük Kuralının, Kanun Hükmünün Yorumlanmasına ve Tamamlanmasına Etkisi  358
bb. Dürüstlük Kuralının, Hukukî İşlemin Yorumlanmasına ve Tamamlanmasına Etkisi  359
d. Dürüstlük Kuralının Işığında, Yan Edimler  362
aa. Aslî Edimden Bağımsız Olarak Dâva Edilebilirlik Niteliği  363
bb. Çeşitleri  365
aaa. İletme Borçları  365
i. Bildirme (İhbar) Borçları  365
ii. Bilgi ve Hesap Verme Borçları  369
iii. Danışma, Bilgilendirme, Kontrol Sözleşmelerinden Doğan Borçlar  370
iv. Bankacılık Sözleşmeleri  371
bbb. Bağımsız Kaçınma Borçları  372
II. BAĞIMLI YAN BORÇLAR  373
1. Özellikleri  376
A. Dürüstlük Kuralının Borç Kurucu Niteliği  376
B. Aslî Edimden Bağımsız Olarak Dâva Edilemezlik Niteliği (İfa Dâvası)  378
C. Somut Zarar Kıstası  379
2. İşlevleri İtibariyle Çeşitleri  381
A. İfaya Yardımcı Olma Amaçlı Yan Borçlar  381
a. Hazırlama ve Sağlama Borçları  383
aa. Bir İşgörmeye İlişkin Borç  386
aaa. Sadakat Borcu  387
bbb. Edimin, Zamanında Hazırlanması Borcu  389
i. Teslim Süresi Belli Olan İşlerde  389
ii. Teslim Süresi Belli Olmayan İşlerde  391
ccc. İşi Bizzat Yapmak veya Kendi Yönetimi Altında Yaptırmak Borcu  392
bb. Bir Şey Vermeye İlişkin Borç  394
aaa. Edim Sonucunu Teslim Borcu  394
i. İş Sahibinin Fiilî Hâkimiyetinin Sağlanması Borcu  394
ii. Satılanın, İfa Yerinden Başka Yere Gönderilmesi Borcu  396
bbb. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu  398
i. Eserin, Tamamlanarak Teslim Edilmiş Olması Gereği  399
ii. Eserin, Ayıplı Olması Gereği  399
ii/1. Zikr ve Vaâdolunan Vasıflardan Doğan Tekeffül Borcu  399
ii/2. Lüzumlu Vasıflardan Dolayı Tekeffül Borcu  400
iii. İş Sahibinin, Muayene ve İhbar Külfetlerini Zamanında Yerine Getirmiş Olması Gereği  402
b. Koruma (Muhafaza) Borçları  403
aa. Satım Sözleşmesinde  404
aaa. Satıcının, Satılanı Saklama ve Koruma Borcu  404
bbb. Alıcının, Başka Yerden Gönderilen Şeyi Saklama Borcu  405
ccc. Alıcının, Satılanın Tesliminden Önce Yapılan Muhafaza, Bakım ve İdame Masraflarını Ödeme Borcu  406
ddd. Alıcının, Satılan ile İlgili Masraflara Katlanma Borcu  407
bb. Kira Sözleşmesinde  407
aaa. Kiralayanın Teslim ve Muhafaza Borcu  407
i. Teslim Borcundan Doğan Yan Borçlar  407
ii. Ayıba Karşı Tekeffül Borcundan Doğan Yan Borçlar  408
bbb. Kiracının, Kiralananın Özünü Muhafaza Etme Borcu  410
c. Açıklama Yapma Borçları  411
aa. Kapsamı  411
bb. Yanıltıcı Açıklamaların, Kusur Etkenine Eşdeğer Olma Niteliği  414
d. Borçlunun ve Alacaklının İşbirliği Yapma Borçları  417
aa. Alacaklının Temerrüdü veya İşin Kabulünde Temerrüd Hâlleri  418
aaa. Alacaklının Temerrüdünde, Usûlüne Uygun Bir İfa Önerisinin, Haklı Bir Nedene Dayanmaksızın Reddedilmesi  419
bbb. Muhatabın Temerrüdünün, Keşide Edilecek İhtarname ile Gerçekleşmesi  420
ccc. Aidiyeti Münâzaalı Alacağın Tediyesinden İmtina ve Tevdi  420
i. Tevdi Edilebilecek Şeyin, Tevdi Edilmeye Müsait Şeylere İnhisar Etmesi  422
ii. Tevdii Mümkün Olmayan Şeyin, Satılması  422
iii. Yapma Borçlarında, Sözleşmeden Dönme Hakkı  423
iv. Yapmama Borçlarında, Sözleşmeden Dönmenin Mümkün Olmaması  426
ddd. Alacaklı Temerrüdünün Hukukî Sonuçları  426
i. Alacaklının Temerrüdünün, Borçluyu, Ödemezlik Def’ine Karşı Koruması  428
ii. Edim ve Karşı Edim Hasarının, Temerrüde Düşen Alacaklıya Yüklenmesi  429
bb. Borçlunun Temerrüdü  431
aaa. Temerrüd İhtarının Hukukî Niteliği  431
bbb. Temerrüd İhtarının Gerekli Olmadığı Durumlar  431
ccc. Borçlunun Temerrüdünün Hukukî Sonuçları  431
i. Borçlunun Temerrüdüne Rağmen, Borcun Sürmesi  432
ii. Borçlunun Mücbir Sebep ve Umulmayan Hâller Vukuunda, Sorumluluğunun Sürmesi  433
ii/1. Zarar  436
ii/2. İşletme Tehlikesi Dışındaki Olay  436
ii/3. Sebep ile Sonuç Arasındaki Uygunluğun Kesilmesi  437
ii/4. Borçlunun Kusursuzluğunun İspatlanması  438
iii. Geçmiş Günler Faizi  439
iii/1. Faiz Borcunun Kaynağı  439
iii/2. Faizin Hukukî Niteliği  440
iii/3. Sermaye Faizi ve Temerrüd Faizi  441
iii/4. Akdî ve Kanunî Sermaye Faizi  441
iii/5. Temerrüd Faizi ve Oranları  442
iii/6. Yabancı Para Borcunda Faiz  443
iii/7. Temerrüd Faizi Oranının Aşırılığı İtirazı  444
ddd. Borçlunun Temerrüdünün Sona Ermesi  446
B. Koruma Menfaati Amaçlı Yan Borçlar  446
a. Koruma Yan Borçlarının Nitelikleri  446
aa. Sözleşme Kurma Amacına Dayalı Sosyal İlişki  447
bb. Koruma Borçlarının, Sözleşme İlişkisi Bünyesine Yansıması  448
cc. Dürüstlük Kuralından Doğan Koruma Borçlarının Etki Alanı  449
b. Çeşitleri  450
aa. Sözleşme Öncesi Koruma Borçları  450
bb. Sözleşme Esnası Koruma Borçları  453
aaa. Eser Sözleşmesinde, Edimin İyi Suretle İfasına İlişkin Özen Borcu  455
i. Özen Borcunun, Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerinin Yetersiz Kaldığı Durumlarda, Gerekliliği  455
i/1. Keşif Bedelinin Tecavüzüne Dayalı Olarak Sözleşmeden Dönme  456
i/2. Meslekî Norm, Teknik Şartnâme, Standardizasyon Normları ve Bayındırlık İşleri Genel Şartnâmesi  460
i/3. Uluslararası İhale Kapsamında FIDIC Şartnâmesi  460
ii. Özen Borcunun Tarzı ve Kapsamı  461
bbb. Vekâlet Sözleşmesinde, İşin Özenle Yapılması Borcu  464
i. Vekilin Özen Borcunun Konusu ve Derecesi  464
i /1. Kuraldan Çıkarılan Objektif Kıstas  466
i /2. Kuraldan Çıkarılan Sübjektif Kıstas  467
i /3. Vekilin Sorumluluğunun Kapsamı  467
ii. Vekâlet Sözleşmesinin, Ücretli veya Ücretsiz Olma Farklılığına Göre, Özen Borcunun Kapsamı ve Borcun Çeşitlerinin Belirlenmesi  468
ii/1. Vekilin, İşi Sadakat İçinde ve Özenle Yürütmek ve İfa Etmek Mecburiyeti  469
ii/2. Vekilin, Müvekkilinin Çıkarları Doğrultusunda Çalışması ve İradesine Uygun Davranmak Mecburiyeti  469
ii/3. Vekilin, Sözleşmeyi Bizzat İfa Etmesi Mecburiyeti  469
ii/4. Vekilin, İcraatı Hakkında Hesap Vermek Mecburiyeti  470
cc. Sözleşme Sonrası Koruma Borçları  470
Üçüncü Bölüm
AKDÎ VE HAKSIZ FİİL SORUMLULUKLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
§ 6. BORCA AYKIRILIK HÂLLERİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN AKDÎ VE HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU YÖNÜNDEN KARŞILAŞTIRILMASI  475
I. İSPAT KÜLFETİ YÖNÜNDEN  475
1. Sözleşmenin ve Hukuk Düzeninden Doğan Borçların İspatlanması  477
A. Sözleşmenin İspatlanması  477
a. Sözleşmenin Bâtıl Olduğunun İspatlanması  478
b. İhtilâfın, Konu Edilen Sözleşmeden Doğduğunun ve Gerekiyorsa Edimin Mahiyetinin İspatlanması  478
B. Hukuk Düz
  • Açıklama
    • "Meydana gelen zararlı sonucun, gerçekleşen olaydan doğabildiği ihtimâlinden hareketle, zarar verenin sorumluluk payının tespitine gidilmektedir. Olay ile doğan zarar arasında kurulan uygun illiyet bağı gereğince, meydana gelen olayın veya kişinin davranışının, zararlı sonucun oluşmasındaki payı objektif ölçülere göre belirlenmektedir. Böylece çeşitli olaylar ile doğan sonuç arasındaki ihtimâl ilişkileri araştırılmakta ve hangi davranış veya olayın, zarar verici sonucun doğmasına sebep olduğu incelenmektedir.

      Zararın giderilmesi yöntemlerine başvurmak için, gerçekleşen zararın, zarar gören kişinin şahıs varlığında veya malvarlığında etki yaratmış olması gerekmektedir. Kişinin malvarlığı, oluşan zarar nedeniyle bir kayba uğramış olmakta ve zararı giderme yöntemleri, söz konusu azalan değeri, eksilen değer oranında gidermeyi amaçlamaktadır. Zararın tazmin edilerek giderilmesi ile; zarar görenin mal¬varlığında meydana gelen eksilmenin, zarar öncesi hâline getirilerek, eski düzenin yeniden sağlanabilmesi amaçlanmaktadır.

      Tazminat yöntemleri arasında; kişinin beden bütünlüğüne verilen zararların giderilmesi gibi, malvarlığına verilen zararların giderilmesi de konu olmaktadır. Zararın giderilmesinin çeşitli yöntemleri arasında; hukukî sorumluluk kapsamında zararın giderimi ve sigorta tazminatları ve tabii âfetler veya diğer olağanüstü durumlarda devletin müdahalesi gelmektedir.

      Olayın meydana getirdiği katastrofik zarar karşısında, bu yöntemlerin hepsine birlikte veya ayrı ayrı başvurmak gerekmektedir. Eser tüm bu hususları ayrıntıları ile okuyucuya sunmaktadır." (Tanıtım Yazısı)

      Konu Başlıkları

      • Borç Kavramı ve Özellikleri
      • Fiilî İlişkilerden Doğan Borçlar
      • Edim Borçlarından Bağımsız Borç İlişkileri
      • Sözleşmeye Dayalı Şartlı Edim Borçları
      • Sözleşmeden Doğan Borçlar
      • Borca Aykırılık Hâllerinden Doğan Sorumluluğun Akdî ve Haksız Fiil Sorumluluğu Yönünden Karşılaştırılması



      İçindekiler
      Yedinci Baskıya Önsöz  9
      Altıncı Baskıya Önsöz  11
      Beşinci Baskıya Önsöz  13
      Dördüncü Baskıya Önsöz  19
      Üçüncü Baskıya Önsöz  21
      Önsöz  25
      Kısaltmalar  49
      Giriş  53
      Birinci Bölüm
      FARKLI İLİŞKİLERDEN DOĞAN BORÇLARIN
      ÇEŞİTLERİ VE HUKUKÎ NİTELİKLERİ
      § 1. BORÇ KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ  57
      I. BORÇ İLİŞKİSİNİN GENEL ÇİZGİLERİ  57
      1. Alacak/Borç İlişkisi Etkenlerinin Nitelikleri  57
      A. Sübjektif Niteliği  58
      B. Nisbî Niteliği  58
      C. Tasarruf Yetkisi Sağlama Niteliği  59
      2. Alacağın Konusu: Edim  59
      II. BORÇ KAYNAKLARI  60
      1. Kanundaki Sınıflandırma  61
      2. Borcu Meydana Getiren İlişkilerin Türüne Göre Sınıflandırma  63
      A. Normal İlişkilerden Doğan Borçlar  64
      a. Hukukî İşlemler  65
      aa. Sözleşmeler  67
      bb. Tek Taraflı Borçlanma Vaâdleri  68
      b. Hukukî İşlem Benzeri İlişkiler  71
      aa. Vekâletsiz İşgörme  71
      bb. Zarurî Sebepler  72
      cc. Fiilî Sözleşme İlişkileri  73
      c. Belli Bir Topluluğa Karşı Varolan Bağımlılıktan Doğan İlişkiler  73
      aa. Üyeler ile Topluluk Arasındaki İlişkiler  74
      bb. Üyeler Arasındaki İlişkiler  74
      B. Çarpık İlişkilerden Doğan Borçlar  74
      a. Zararın Giderimini Gerektiren Fiiller  74
      aa. Haksız Fiiller  75
      bb. Kusursuz Sorumluluk Yaratan Fiil ve Davranışlar  75
      cc. Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranışlar  77
      dd. Borcun Hiç veya Gereği Gibi İfa Edilmemesi  81
      aaa. Satılan Şeyin Taşıdığı Ayıbın, Hileli Bir Davranış ile Alıcıdan veya İş Sahibinden Saklanması  86
      i. Satıcının veya Müteahhidin Hileli Davranışının Mahiyeti  87
      ii. Ayıbın Hile ile Gizlendiği Sonucuna Ulaşılabilmenin Şartı  88
      iii. Müteahhidin Kasden Sakladığı Ayıplar  89
      iv. Satıcı, Satılanın Ayıbını Alıcıdan Hile ile Gizlemesi  90
      v. İlgili Zamanaşımı Süreleri  91
      bbb. Yalan Beyanlara Dayalı Açıklamaların, Hukuka Aykırılık Teşkil Etmesi  92
      ccc. Yanlış Beyan ile, Yalan Beyan Arasındaki Farklılık  93
      ddd. Kanunkoyucunun, Ayıbın Hile ile Gizlenmesi Karşısında Başvurduğu Düzenlemeler  93
      eee. Muhatabı Aldatmaya Dönük Bir Hile ile Gizleme  96
      b. Sebepsiz İktisaptan Doğan Borçlar  96
      § 2. FİİLÎ İLİŞKİLERDEN DOĞAN BORÇLAR  97
      I. SOSYAL İLİŞKİLERDEN DOĞAN BORÇLAR  99
      II. ŞAHIS BİRLİĞİ İLİŞKİLERİNDEN VEYA KATILMADAN DOĞAN BORÇLAR  103
      III. TİPİK SOSYAL DAVRANIŞTAN DOĞAN BORÇLAR  106
      § 3. EDİM BORÇLARINDAN BAĞIMSIZ BORÇ İLİŞKİLERİ  108
      I. EDİME YAKINLIĞI DOLAYISI İLE ZARARA UĞRAYANLARA KARŞI MEYDANA GELEN SORUMLULUĞUN HUKUKÎ NİTELİĞİ  111
      1. Tazminat Talep Etme Hakkını Sınırlayan Hukukî İlkeler  111
      A. Haksız Fiil Sorumluluğu Açısından  113
      a. Genel İlkeye Getirilen İstisna  115
      b. Akdî Sorumluluk ile Haksız Fiil Sorumluluğunun Yarışması  119
      B. Akdî Sorumluluk Açısından  121
      a. Hukukî Menfaatin Yer Değiştirmesi Teorisi  122
      aa. Vasıtalı Temsil  123
      bb. Hasarın Üçüncü Kişiye Geçtiği Durumlar  124
      cc. Üçüncü Şahsa Ait Bir Şeyin Zilyedliğinin Devredildiği Sözleşmeler  125
      dd. Zincirleme Sözleşmeler  126
      b. Üçüncü Şahsı Koruyucu Etkili Sözleşme  127
      aa. Üçüncü Şahıs Lehine Şart Müessesesine Başvurmak İmkânı  132
      bb. Diğer Hâller  133
      2. Üçüncü Şahsın Zararının Giderilmesine İlişkin Yöntemler  134
      A. Tazminat Kapsamının Belirlenmesi  135
      a. Tazminat Miktarının, Zarara Uğrayan Şeyin Objektif Değerine Göre Tâyin Edilmesi Gereğine İlişkin Görüş  135
      b. Tazminat Miktarının, Olağan Ölçüler İçinde Kalan Rizikoya Göre Tâyin Edilmesi Gereğine İlişkin Görüş  135
      c. Üçüncü Şahsın Hukukî Menfaatinin, Sözleşmenin Kurulması Sırasında Belli Olması Gereğine İlişkin Görüş  135
      d. Üçüncü Şahsın Hukukî Menfaatinin, Sözleşmenin Kurulması Sırasında Bilinmesine İhtiyaç Bulunmadığına İlişkin Görüş  136
      B. Zararın Giderimini Talep Etmeye Yetkili Olan Kimseler  136
      a. Uygun İlliyet Kuralının, Sorumluluğun Sınırlandırılmasındaki Yetersizliği  137
      b. Hukuka Aykırılık Bağı  138
      aa. Hukuka Aykırılık Bağının Geniş Kapsamlı Görünümü  141
      bb. Hukuka Aykırılık Bağının Dar Kapsamlı Görünümü  141
      cc. Hukuka Aykırılık Bağının, Haksız Fil Sorumluluğunu ve Akdî Sorumluluğu Sınırlandırması  141
      C. Tazminat Talebinin, Zarar Gören Üçüncü Şahsa Doğrudan Tanınması  142
      a. Zararın Hangi Şartlar Altında Giderilebileceğinin Tespiti  143
      b. Edime Yakınlığı Dolayısı ile Zarar Gören Üçüncü Şahıslar  144
      c. Çözümün Akdî Sorumlulukta Bulunması  144
      aa. Zarargören Üçüncü Şahsın, Borçlunun Kusurunu İspatlamak Durumunda Olmaması  145
      bb. Sorumsuzluk Şartının, Akdî Sorumluluk ile Çözüm Yoluna Getirdiği Olumsuzluklar  146
      cc. Zamanaşımı Konusunda Yetersizlikler ve Sorunun Akdî Sorumluluk Kapsamının, Sözleşmeye Taraf Olamayan Üçüncü Şahısları da İçine Alacak Biçimde Genişletilmesi ile Sağlanması  147
      dd. Diğer Görüşler  148
      II. SÖZLEŞME ÖNGÖRÜŞMELERİNE GİRİŞMEKTEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ  149
      1. Hukukî İşleme Bağlayan Teoriler  153
      A. Sözleşme Görüşü  153
      a. Kurulacak Sözleşme Görüşü (Amaç Sözleşme Teorisi)  153
      b. Örtülü Sözleşme Görüşü  156
      c. Sözleşme Öngörüşmelerinden Doğan Sorumluluğa, Karma Bir Nitelik Veren Seçmeci Görüş  157
      aa. Haksız Fiil Kavramının, Hukuk Sistemimizde Geniş Kapsamlı Olmasının Yararları  158
      bb. Geniş Kapsamlı Haksız Fiil Kavramı Vasıtası ile Dürüstlük Kurallarının İhlâl Edilmesinin, Hukuka Aykırılığı Tespit Etmekte Yeterli Olması  160
      cc. Sözleşme Öncesi Borçlarının, Davranış Yan Borçlarından Kaynaklanması  161
      B. Tek Taraflı Hukukî İşlem Görüşü (Giriş Teorisi)  162
      2. Haksız Fiile Bağlayan Teoriler  163
      A. Genel Çizgileri  163
      a. Kimseye Zarar Vermeme, Davranışlarda Gerekli Özeni Gösterme ve Güveni Sarsmama Yükümlülüğü  164
      b. Sözleşme Öncesi Olayları  165
      B. Görüşün, Kurulan Sosyal İlişki Teorisi Karşısında Beliren Yetersizlikleri  165
      a. Culpa in Contrahendo’nun, Sözleşmenin Hazırlanması ve Kurulması Safhalarının Ötesine Geçen Konumu  165
      b. Öngörüşmelere Taraf Olanların Uğradığı Zararı Gidermeye Yönelik Culpa in Contrahendo Sorumluluğu  166
      3. Sözleşme Benzeri Bir İlişkiye Bağlayan Teoriler  167
      A. Kanundan Doğan Borç İlişkisi  168
      a. Kanundan Doğan Borç Teorisinin Yetersizlikleri  170
      b. Haksız Fiil ve Akdî Sorumluluğun Telâhuku  170
      c. Genel Davranış Borcunun, Gerçek Bir Kanunî Borç İlişkisine Dönüşmesi  172
      d. Sözleşme Öncesinin Kendine Özgü Yapısı ve İlişkinin Bireyselliği Nedeniyle Akdî Niteliği  173
      e. Varsayıma Dayanan Bir Sözleşme İlişkisi Yerine, Kanundan Doğan Borç İlişkisinin Benimsenmesi Gereği  174
      B. Özen Borcunun Yerine Getirilmeyişi  174
      a. Dürüstlük İlkesinin, Öngörüşmeleden Doğan Sorumluluğun Kaynağı Olması  175
      b. İfa Edilmeyen Öngörüşmeler Borcunun, Henüz Kurulmamış Olan Sözleşme Borcundan Farklılığı  175
      4. Öngörüşmelerden Doğan Borcun Yerine Getirilmemesinin Sonuçları  176
      A. Kanundan Doğan Bir Borcun İfa Edilmemesi  176
      a. Sözleşmeden veya Kanundan Doğan, Her Türlü Borcun İfa Edilmemesi Sorununa Çözüm  177
      b. Borç İlişkisinin Kurulmasına Değil, İfa Edilmemesine İlişkin Kuralların Uygulanması  177
      B. Sonuçları  178
      a. Öngörüşme Fiil ve İşlemlerinin Bağımsızlığı  178
      aa. Genel Nitelikteki Bir Ödevin İhlâlinden Doğan, Haksız Fiil Sorumluluğu  179
      bb. Öngörüşmelerin, Genel Nitelikteki Davranış Yan Borcu Olma Niteliği  179
      b. Öngörüşmelerden Doğan Haksız Fiil Unsurları  180
      aa. Fiil veya Çekinme  180
      bb. Hukuka Aykırılık  181
      aaa. Kanunun veya Hukukun Temel İlkelerinin İhlâl Edilmesi  182
      bbb. Bir Hakkın İhlâl Edilmesi  183
      ccc. Ahlâk Kurallarının İhlâl Edilmesi  183
      cc. Zarar  183
      dd. Uygun İlliyet Bağı  184
      ee. Kusur  184
      III. MESLEKÎ UZMANLIĞI GEREKTİREN İŞLERDE, ÖZEN BORCUNUN TARZI VE KAPSAMI  185
      1. Avukatların Özen Borcu  185
      2. Mimarların Özen Borcu  186
      3. Hekimlerin Özen Borcu  188
      A. Hasta ile Hekim ve Hastane Arasında Kurulan Hukukî İlişkinin Genel Görüntüsü ve Yönü  192
      a. Hasta ile Hekim Arasında Kurulan Hukukî İlişkinin Niteliği  193
      b. Hekimin, Kendi Kusurundan Doğan Sorumluluğu  195
      B. Mahkemelerde Görülen Tıbbî Konulu Dâvalar  196
      a. Mahkemelerde Görülen Tıp Konulu Dâvalarının İlk Amacı Kapsamında, Zarargörenin Zararının Olabildiğince Giderilmesi  196
      b. Mahkemelerde Görülen Tıp Konulu Dâvalarının İkinci Amacı Kapsamında, Tıpta Yanlış Uygulama veya Beceri Eksikliğine Dayalı Uygulamaların Tekrarının Engellenmesi  196
      C. Hekimin, Başkasının Fiilinden Doğan Sorumluluğu  197
      D. Hekimin Müdahalesinde Kullandığı Araç, Gereç ve Ürünlerden Doğan Sorumluluğu  197
      a. Güvenli Ürün  198
      b. Tehlikeli Ürün  198
      c. Çocuk Fizyolojisinin Gereksinimleri  199
      d. Hastaya Sağlanan Kan Ürünleri  200
      e. Dâvalının Kusursuzluğunu İleri Sürmesi Mümkün Olmadığından, Kazanılan Dâva  200
      f. Hâkimin, Manevî Tazminatın Miktarını Tâyin Etmesinde Yöntem  202
      E. Tıpta Yanlış Uygulama ve Tıpta İstenilmeyen Sonuç  204
      a. Hekimin Tedavi Sırasında Standart Uygulamayı Yapmaması, Beceri Eksikliği veya Hastaya Tedavi Vermemesi ile Meydana Gelen Zarar / Malpractice  205
      b. Hekimin, Tecrübesi ve Uzmanlığının Dışında Bir Diğer Alt Uzmanlık Alanında Müdahaleye Girişmesi  205
      c. Sağlık Personelinin ve Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının, Zorunlu Meslekî Mâlî Sorumluluk Sigortası Yaptırmaları Gereği  206
      d. Maddî Olguların Saptanmasına İlişkin Ceza Mahkemesi Kararlarının, Hukuk Hâkimi Yönünden Bağlayıcılığı  208
      e. Tıbbî Uygulama Sırasında, Öngörülemeyen Bilgi veya Beceri Eksikliği Sonucu Oluşan Zarar / Complication  209
      F. Akdî Sorumluluk Etkenlerinin Ayrı Ayrı Tespiti  211
      a. Dâvalı Hastane ve Hekim Açısından  212
      b. Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi Kapsamında  212
      c. Hekimlik Sözleşmesi İlâveli, Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi Kapsamında  213
      d. Hastane Başhekimi ve Müdahalede Bulunan Hekim Açısından  213
      e. Hekimin Sadakat ve Özen Gösterme Borcu  214
      aa. Sadakat Borcu  215
      aaa. Gizli Bilgi (Information Confidentielle)  216
      bbb. Açıklamanın, Kişinin Menfaatinin Üzerindeki Toplum Menfaatine Uygunluğu  216
      bb. Özen Gösterme Borcu  217
      aaa. Hastayı Aydınlatma Borcu  218
      bbb. Teşhis Koyma Konusunda, Özen Yükümlülüğü  219
      cc. Dâvalıların Kusurlarının, Dâvacı Tarafından İspatlanması Gereğinin Bulunmaması  220
      dd. Sözleşmenin İhlâl Edilmesi ile, Hastanın Uğradığı Zararlar Arasında Uygun İlliyet Bağı  220
      ee. Hastaların, Önceden Öngörülemeyen Durumlar Hakkında Bilinçlendirilmeleri  220
      4. Tıbbî Müdahaleden Doğan Hukukî ve İdarî Sorumluluk Türlerinin Yakınlaştırılması  221
      A. Hastanın Güvenliğinin Sağlanmasına Dönük Sonuç Borcundan Doğan Sorumluluk  224
      a. Hastaya Sağlık Personelinin Kusuru ile Verilen Bedensel veya Ruhsal Bütünlüğe İlişkin Zararlar  225
      b. Ağır Kusur Şartı Yerine, Tıbbî Uygulama Kusurunun Tespiti  227
      c. Tıbbî Müdahalenin, Yapısı Dolayısıyla Taşıdığı Zarar Verici Bir Riziko ve Kusursuz Sorumluluk Hâli (risque spécial ou exceptionnel)  228
      d. Hastanın Aydınlatılması ve Aydınlatılmış Onamının Alınması (consentement éclairé)  229
      B. Kamu Sağlık Kurumlarında Kusursuz Sorumluluk Hâllerinin Gelişmesi  231
      a. Hastanenin Kusursuz Sorumluluğunun Üç Şartı  232
      b. Hastanenin Kusursuz Sorumluluğunun Üç Şartının Sınırlandırılması ve Daraltılması  234
      c. Hekimin Hastane Dışında, Özel Sektör Sorumluluğu  235
      aa. Sözleşmeden Doğan Sorumluluk Kapsamında Özen Gösterme Yükümlülüğü  235
      bb. Hekimin Özen Gösterme Borcuna Eklenen Sonuç Borcu ve Hastanın Güvenliğini Sağlama Borcu  237
      C. Koruyucu Tıp ve Hastalık Hâlinde Sağlanan Tıbbî Yardım Çeşitleri ve Uygulayıcı Meslek Gruplarının İşlevi ve Sorumlulukları  237
      a. Hekim  239
      b. Diş Hekimi  241
      c. Eczacı  242
      d. Fizyoterapist  243
      e. Klinik Psikolog  244
      f. Odiolog  245
      g. Diyetisyen  245
      h. Dil ve Konuşma Terapisti  246
      i. Podolog  246
      j. Sağlık Fizikçisi  246
      k. Hemşire  247
      l. Sosyal Hizmet Uzmanı  248
      m. Ebe  248
      D. Haksız Fiil Sorumluluğu ile Akdî Sorumluluğun Yarışması Hâlinde, Sorumsuzluk Anlaşmasının Etkisi  249
      a. Kusurlu Sorumluluk Hâlinde  249
      b. Tıbbî Uygulama Sırasında, Öngörülemeyen Bilgi veya Beceri Eksikliği Sonucu Oluşan Zarar / Complication  250
      c. Kasd veya Ağır İhmâlin Bulunması  252
      d. Hafif İhmâlin Bulunması  252
      E. Kusursuz Sorumluluk Hâlinde  253
      a. Sağlık Personelinin Sadakat Borcundan Doğan Yükümlülüklerinin Sürekliliğine Karşı, Özen Yükümlülüğünün Müdahale ile Sınırlı Olması  253
      b. Sağlık Profesyonelinin Özen Borcu  254
      İkinci Bölüm
      BORCA AYKIRILIK HÂLLERİNDEN DOĞAN HUKUKÎ SONUÇLAR
      § 4. SÖZLEŞMEYE DAYALI ŞARTLI EDİM BORÇLARI  263
      I. TÂLİ BORÇLAR  263
      1. Sözleşmenin, Amacına Uygun Surette İfa Edilmesi Gereği  265
      2. Yan Borçlara Aykırılığın, Sözleşme İlişkisine Etkisi  266
      A. Sözleşmenin Gereği Gibi İfa Edilmediği Def’i  268
      a. Cins Borçlarında, Borçlunun İfası ile Ortaya Çıkan Edimin Sonuçları  268
      b. Parça Borçlarında, Ayıpsız Bir Edimin İfa Edilmesi  269
      aa. Ayıplı Bir İfanın, Geçerli Bir İfa Olarak Kabul Edilebileceği Görüşünün Reddi  270
      bb. Tarafların İradelerine Uygun Olmayan İfanın, Ayıplı Sayılması  270
      B. İfada Beliren Nitelik Eksiklikleri  272
      a. Malın, Maddî, İktisadî ve Hukukî Nitelikleri  272
      b. Kötü İfa Hâllerine Karşı, Satıcı ve Alıcı Arasında Akdî Tekeffül  273
      aa. Satıcının, Tek Taraflı Bir Hukukî İşlemle Borç Altına Girmesi  273
      bb. Satıcının Tasavvur Açıklamasına Karşı, Kanundan Doğan Tekeffül Borcu  274
      C. Gereği Gibi Olmayan İfa ile Yanlış İfa Ayırımı  274
      a. Parça Borçlarında, Yanlış İfa  275
      b. Cins Borçlarında, Yanlış İfa  278
      c. Edim Borcunun, Teslim Edilen Şeye İlişkin Olup Olmadığı Kıstası  281
      aa. Teslim Edilen Şeyin, Edim Borcunu Karşıladığı ve Ayıplar Taşıdığı Hâller  281
      bb. Teslim Edilen Şeyin, Edim Borcunu Karşılamadığı Hâller  282
      aaa. Teslim Edilen Şeyin, Sözleşmenin Gerektirdiği şey Olması Hâli  283
      bbb. Teslim Edilen Şeyin, Sözleşmenin Gerektirdiği şey Olmaması Hâli  283
      3. Ayıba Karşı Tekeffülün, Borç Olma Niteliği  283
      A. Satın Alınan Şeyden Beklenen Değer ve Yarar Unsurları  287
      B. Sözleşmenin Kuruluş Amacına Etkili, Belli Bir Niteliğinin Taşıdığı Ayıp  288
      II. TEMEL BORCUN İFA EDİLEMEMEKLE, TAZMİNAT BORCU NİTELİĞİNİ ALMASI  289
      1. Akdin Müsbet İhlâli Nedeniyle Meydana Gelen Sorumluluğun Hukukî Niteliği  289
      2. Gereği Gibi İfa Edilmeyen Yan Edim Borçları ile Yan Borçlar  290
      3. Tarafların Dürüstlük Kuralına Uyma Borçları  294
      § 5. SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR  296
      I. İFA MENFAATİ AMAÇLI BAĞIMSIZ BORÇLAR  297
      1. Aslî Edimler  298
      A. Teslim Etme Borçları  302
      a. Parça Borcu  303
      b. Cins Borcu  304
      B. Hukukî İşlem Yapma Borçları  305
      C. Yapma Borçları  305
      D. Yapmama Borçları  306
      E. Katlanma Borçları  307
      2. Yan Edimler  307
      A. Kanundan Doğan Yan Edimler  310
      B. Sözleşmeden Doğan Yan Edimler  312
      a. Sözleşme Özgürlüğü  312
      aa. Sözleşme Yapma Özgürlüğü  313
      bb. Sözleşmenin Şeklinde Özgürlük  313
      cc. Sözleşmenin Tipinde, Konusunda ve Düzenlenmesinde Özgürlük  313
      b. Sözleşme Özgürlüğünün Sınırları  314
      aa. Kanunun Sınırlamaları  314
      bb. Genel İşlem Şartlarının Etkisi  316
      aaa. Genel İşlem Şartları Açısından Tüketicinin Konumu  320
      bbb. İşletmeler Eliyle Önceden Hazırlanan Genel İşlem Şartlarının Hukukî Niteliği  323
      i. Norm Teorisi  327
      ii. Sözleşme Teorisi  328
      iii. Muafiyet ve Özel Kuralın, Genel İşlem Şartlarındaki Kuraldan Önce Uygulanması  328
      ccc. Genel İşlem Şartlarının Geçerliliği ve Tüketici Açısından Yararları  331
      i. Ahlâka Aykırılık Görüşü  337
      ii. Gabin Görüşü  338
      iii. Sosyal Devlet ve Eşitlik İlkesi Görüşü  340
      iv. Dürüstlük İlkesinin Uygulanması Görüşü  340
      iv/1. Açık Olmama Kuralı ve Müteşebbis Aleyhine Yorum İlkesi  344
      iv/2. Şaşırtıcı ve Alışılmamış Kayıtların Kabul Edilememesi (Olağandışı Kuralların Geçersizliği) İlkesi  345
      iv/3. Olayın Özelliklerinden Soyutlanarak Yorum ve Uygunsuz Biçimde Zarar Verici Şartların Geçersizliği İlkesi  346
      ddd. Kelepçeleme Sözleşmeleri  349
      C. Dürüstlük Kuralından Doğan Yan Edimler  350
      a. Dürüstlük Kuralına Uygunluk  350
      b. Hukuk Kuralının Taşıdığı Amaç Kıstası  354
      aa. Dürüstlük Kuralının, Kanun Hükmünden Doğan Haklara Etkisi  355
      bb. Dürüstlük Kuralının, Hukukî İşlemden Doğan Haklara Etkisi  356
      c. Dürüstlük Kuralının Uygulanması  357
      aa. Dürüstlük Kuralının, Kanun Hükmünün Yorumlanmasına ve Tamamlanmasına Etkisi  358
      bb. Dürüstlük Kuralının, Hukukî İşlemin Yorumlanmasına ve Tamamlanmasına Etkisi  359
      d. Dürüstlük Kuralının Işığında, Yan Edimler  362
      aa. Aslî Edimden Bağımsız Olarak Dâva Edilebilirlik Niteliği  363
      bb. Çeşitleri  365
      aaa. İletme Borçları  365
      i. Bildirme (İhbar) Borçları  365
      ii. Bilgi ve Hesap Verme Borçları  369
      iii. Danışma, Bilgilendirme, Kontrol Sözleşmelerinden Doğan Borçlar  370
      iv. Bankacılık Sözleşmeleri  371
      bbb. Bağımsız Kaçınma Borçları  372
      II. BAĞIMLI YAN BORÇLAR  373
      1. Özellikleri  376
      A. Dürüstlük Kuralının Borç Kurucu Niteliği  376
      B. Aslî Edimden Bağımsız Olarak Dâva Edilemezlik Niteliği (İfa Dâvası)  378
      C. Somut Zarar Kıstası  379
      2. İşlevleri İtibariyle Çeşitleri  381
      A. İfaya Yardımcı Olma Amaçlı Yan Borçlar  381
      a. Hazırlama ve Sağlama Borçları  383
      aa. Bir İşgörmeye İlişkin Borç  386
      aaa. Sadakat Borcu  387
      bbb. Edimin, Zamanında Hazırlanması Borcu  389
      i. Teslim Süresi Belli Olan İşlerde  389
      ii. Teslim Süresi Belli Olmayan İşlerde  391
      ccc. İşi Bizzat Yapmak veya Kendi Yönetimi Altında Yaptırmak Borcu  392
      bb. Bir Şey Vermeye İlişkin Borç  394
      aaa. Edim Sonucunu Teslim Borcu  394
      i. İş Sahibinin Fiilî Hâkimiyetinin Sağlanması Borcu  394
      ii. Satılanın, İfa Yerinden Başka Yere Gönderilmesi Borcu  396
      bbb. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu  398
      i. Eserin, Tamamlanarak Teslim Edilmiş Olması Gereği  399
      ii. Eserin, Ayıplı Olması Gereği  399
      ii/1. Zikr ve Vaâdolunan Vasıflardan Doğan Tekeffül Borcu  399
      ii/2. Lüzumlu Vasıflardan Dolayı Tekeffül Borcu  400
      iii. İş Sahibinin, Muayene ve İhbar Külfetlerini Zamanında Yerine Getirmiş Olması Gereği  402
      b. Koruma (Muhafaza) Borçları  403
      aa. Satım Sözleşmesinde  404
      aaa. Satıcının, Satılanı Saklama ve Koruma Borcu  404
      bbb. Alıcının, Başka Yerden Gönderilen Şeyi Saklama Borcu  405
      ccc. Alıcının, Satılanın Tesliminden Önce Yapılan Muhafaza, Bakım ve İdame Masraflarını Ödeme Borcu  406
      ddd. Alıcının, Satılan ile İlgili Masraflara Katlanma Borcu  407
      bb. Kira Sözleşmesinde  407
      aaa. Kiralayanın Teslim ve Muhafaza Borcu  407
      i. Teslim Borcundan Doğan Yan Borçlar  407
      ii. Ayıba Karşı Tekeffül Borcundan Doğan Yan Borçlar  408
      bbb. Kiracının, Kiralananın Özünü Muhafaza Etme Borcu  410
      c. Açıklama Yapma Borçları  411
      aa. Kapsamı  411
      bb. Yanıltıcı Açıklamaların, Kusur Etkenine Eşdeğer Olma Niteliği  414
      d. Borçlunun ve Alacaklının İşbirliği Yapma Borçları  417
      aa. Alacaklının Temerrüdü veya İşin Kabulünde Temerrüd Hâlleri  418
      aaa. Alacaklının Temerrüdünde, Usûlüne Uygun Bir İfa Önerisinin, Haklı Bir Nedene Dayanmaksızın Reddedilmesi  419
      bbb. Muhatabın Temerrüdünün, Keşide Edilecek İhtarname ile Gerçekleşmesi  420
      ccc. Aidiyeti Münâzaalı Alacağın Tediyesinden İmtina ve Tevdi  420
      i. Tevdi Edilebilecek Şeyin, Tevdi Edilmeye Müsait Şeylere İnhisar Etmesi  422
      ii. Tevdii Mümkün Olmayan Şeyin, Satılması  422
      iii. Yapma Borçlarında, Sözleşmeden Dönme Hakkı  423
      iv. Yapmama Borçlarında, Sözleşmeden Dönmenin Mümkün Olmaması  426
      ddd. Alacaklı Temerrüdünün Hukukî Sonuçları  426
      i. Alacaklının Temerrüdünün, Borçluyu, Ödemezlik Def’ine Karşı Koruması  428
      ii. Edim ve Karşı Edim Hasarının, Temerrüde Düşen Alacaklıya Yüklenmesi  429
      bb. Borçlunun Temerrüdü  431
      aaa. Temerrüd İhtarının Hukukî Niteliği  431
      bbb. Temerrüd İhtarının Gerekli Olmadığı Durumlar  431
      ccc. Borçlunun Temerrüdünün Hukukî Sonuçları  431
      i. Borçlunun Temerrüdüne Rağmen, Borcun Sürmesi  432
      ii. Borçlunun Mücbir Sebep ve Umulmayan Hâller Vukuunda, Sorumluluğunun Sürmesi  433
      ii/1. Zarar  436
      ii/2. İşletme Tehlikesi Dışındaki Olay  436
      ii/3. Sebep ile Sonuç Arasındaki Uygunluğun Kesilmesi  437
      ii/4. Borçlunun Kusursuzluğunun İspatlanması  438
      iii. Geçmiş Günler Faizi  439
      iii/1. Faiz Borcunun Kaynağı  439
      iii/2. Faizin Hukukî Niteliği  440
      iii/3. Sermaye Faizi ve Temerrüd Faizi  441
      iii/4. Akdî ve Kanunî Sermaye Faizi  441
      iii/5. Temerrüd Faizi ve Oranları  442
      iii/6. Yabancı Para Borcunda Faiz  443
      iii/7. Temerrüd Faizi Oranının Aşırılığı İtirazı  444
      ddd. Borçlunun Temerrüdünün Sona Ermesi  446
      B. Koruma Menfaati Amaçlı Yan Borçlar  446
      a. Koruma Yan Borçlarının Nitelikleri  446
      aa. Sözleşme Kurma Amacına Dayalı Sosyal İlişki  447
      bb. Koruma Borçlarının, Sözleşme İlişkisi Bünyesine Yansıması  448
      cc. Dürüstlük Kuralından Doğan Koruma Borçlarının Etki Alanı  449
      b. Çeşitleri  450
      aa. Sözleşme Öncesi Koruma Borçları  450
      bb. Sözleşme Esnası Koruma Borçları  453
      aaa. Eser Sözleşmesinde, Edimin İyi Suretle İfasına İlişkin Özen Borcu  455
      i. Özen Borcunun, Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerinin Yetersiz Kaldığı Durumlarda, Gerekliliği  455
      i/1. Keşif Bedelinin Tecavüzüne Dayalı Olarak Sözleşmeden Dönme  456
      i/2. Meslekî Norm, Teknik Şartnâme, Standardizasyon Normları ve Bayındırlık İşleri Genel Şartnâmesi  460
      i/3. Uluslararası İhale Kapsamında FIDIC Şartnâmesi  460
      ii. Özen Borcunun Tarzı ve Kapsamı  461
      bbb. Vekâlet Sözleşmesinde, İşin Özenle Yapılması Borcu  464
      i. Vekilin Özen Borcunun Konusu ve Derecesi  464
      i /1. Kuraldan Çıkarılan Objektif Kıstas  466
      i /2. Kuraldan Çıkarılan Sübjektif Kıstas  467
      i /3. Vekilin Sorumluluğunun Kapsamı  467
      ii. Vekâlet Sözleşmesinin, Ücretli veya Ücretsiz Olma Farklılığına Göre, Özen Borcunun Kapsamı ve Borcun Çeşitlerinin Belirlenmesi  468
      ii/1. Vekilin, İşi Sadakat İçinde ve Özenle Yürütmek ve İfa Etmek Mecburiyeti  469
      ii/2. Vekilin, Müvekkilinin Çıkarları Doğrultusunda Çalışması ve İradesine Uygun Davranmak Mecburiyeti  469
      ii/3. Vekilin, Sözleşmeyi Bizzat İfa Etmesi Mecburiyeti  469
      ii/4. Vekilin, İcraatı Hakkında Hesap Vermek Mecburiyeti  470
      cc. Sözleşme Sonrası Koruma Borçları  470
      Üçüncü Bölüm
      AKDÎ VE HAKSIZ FİİL SORUMLULUKLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
      § 6. BORCA AYKIRILIK HÂLLERİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN AKDÎ VE HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU YÖNÜNDEN KARŞILAŞTIRILMASI  475
      I. İSPAT KÜLFETİ YÖNÜNDEN  475
      1. Sözleşmenin ve Hukuk Düzeninden Doğan Borçların İspatlanması  477
      A. Sözleşmenin İspatlanması  477
      a. Sözleşmenin Bâtıl Olduğunun İspatlanması  478
      b. İhtilâfın, Konu Edilen Sözleşmeden Doğduğunun ve Gerekiyorsa Edimin Mahiyetinin İspatlanması  478
      B. Hukuk Düz
      Stok Kodu
      :
      9789750251795
      Boyut
      :
      17x25 cm
      Sayfa Sayısı
      :
      888
      Basım Yeri
      :
      Ankara
      Baskı
      :
      7
      Basım Tarihi
      :
      2018 Kasım
      Kapak Türü
      :
      Ciltli
      Kağıt Türü
      :
      1.Hamur
      Dili
      :
      Türkçe
      Borca   Aykırılık   Dönme   Fesih   9789750251795   
Yorum yaz
Bu kitabı henüz kimse eleştirmemiş.
Kapat