Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun Amacı

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu (TRK) m.1/1, Kanunun amacını açıklamıştır.

Hukuk sistemimizde taşınırın rehin verilmesinde kural, teslim şartlı veya teslime bağlı taşınır rehnidir (TMK m.939/1). Buna göre, rehin hakkının kurulması için taşınırın zilyetliği rehin alana geçirilecektir, hakkın kurulmasıyla rehin alacaklısı rehne özgü yani “rehin zilyetliği”ne sahip olacaktır (TMK m.939/1). Bu yolla rehin hakkının varlığı üçüncü şahıslarca görülebilir hale gelir, diğer bir ifadeyle hakkın aleniyeti (kamuya açıklığı) sağlanır.

Ancak bu tip rehin kurma yönteminin istisnaları olabilmektedir (TMK m.940/2). İstisnai durumların varlığı halinde taşınırın rehne özgü zilyetliğinin rehin alana veya alacaklısına tanınması gerekmez, bunun yerine taşınırın türüne özgü belirli bir sicile kayıt yapılır. Sicile yapılan bu kayıt (tescil) ile rehin hakkının varlığı en azından alenileşmiş olmakta, kamuya açıklanmaktadır. İstisnai özellikteki bu tür rehin türleri “teslimsiz rehin”, “sicilli menkul rehni”, “menkul ipoteği” olarak adlandırılmaktadır. TRK bu tip rehin yöntemini geliştirmeyi ve genişletmeyi amaçlamaktadır.

***Bu metin, Prof. Dr. O. Gökhan ANTALYA ve  Prof. Dr. Faruk ACAR’ın Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni isimli kitabının 2. baskısından alınmıştır.